P. Rubens - Raj i grzech pierworodny

Raj i grzech pierworodny – obraz olejny flamandzkich malarzy Jana Brueghla i Rubensa. Jest sygnowany: u dołu z lewj strony PETRI PAVLI RVBENS FIGR a u dołu z prawej strony IBRUEGHEL FEC.

Obraz przedstawia scenę grzechu pierworodnego jakiego dopuścili się pierwsi ludzie na Ziemi - Adam i Ewa oraz obraz Raju. Motyw został zaczerpnięty z Księgi Rodzaju i był jednym z najpopularniejszym w malarstwie europejskim; stanowi jeden z nielicznych epizodów Starego Testamentu, gdzie obok siebie pojawiają się nadzy mężczyzna i kobieta.

Większość artystów poruszając temat grzechu pierworodnego koncentrowała się na przedstawieniu Adama i Ewy, towarzyszącym im emocjom oraz szatanowi przybierającemu różne postacie i formy. U Rubensa i Brueghla, pierwsi ludzi stanowią jedynie część epizodu. Ukazani z lewej strony, nadzy spędzają czas pod "drzewem poznania". Ewa jedną ręką podaje jabłko Adamowi, drugą odbiera kolejny owoc od węża. Szatan, zgodnie z relacją Biblii ma postać gada. Otacza ich bujna roślinność i mnóstwo zwierzyny. Wszystkie gatunki żyją obok siebie, wypoczywają, spożywają pokarm. Akt grzechu jeszcze się nie dokonał; rajska atmosfera widoczna jest w każdym szczególe obrazu. Mężczyzna lewą ręką wskazuje na podane jabłko. Wydaje się przestrzegać przed spożyciem owocu bo to oznacza utratę tego wszystkiego co ich otacza.
Z lewej strony ukazana została małpa jedząca jabłko. Zwierzę w ikonografii chrześcijańskiej uważane było za symbol grzechu pierworodnego. Tu jest zwiastunem popełnionego grzechu.

Autorem wszystkich postaci zwierzęcych i szaty roślinnej był Brueghel. Jako pierwszy namalował ptaka rajskiego z nogami, widocznego z lewej strony u dołu obrazu. Do końca XVI wieku uważano, iż ptak ten pozbawiony jest kończyn a on sam całe życie spędza w locie. Rubens namalował postacie Adama i Ewy.