Józef Brandt

Józef Brandt herbu Przysługa (ur. 11 lutego 1841r. w Szczebrzeszynie, zm. 12 czerwca 1915 w Radomiu) – polski malarz, batalista, przedstawiciel szkoły monachijskiej, obywatel ziemski guberni radomskiej w 1909 roku.

Studiował w Paryżu (1858-1860) i Monachium. Od 1875 prowadził prywatną szkołę malarską, stając się przywódcą tzw. monachijskiej szkoły malarstwa polskiego, z którą byli związani m.in. Aleksander Gierymski, Alfred Kowalski, Tadeusz Ajdukiewicz, Wojciech Kossak, Leon Wyczółkowski. Tworzył głównie obrazy rodzajowo-batalistyczne i historyczne o tematyce związanej z walkami kozackimi, tatarskimi i wojnami szwedzkimi XVII w. Twórczość Brandta cechuje literackie ujęcie tematu, realizm szczegółów, swobodna kompozycja i mistrzowskie oddanie ruchu. Brandt wywarł silny wpływ na malarstwo polskie, także na literaturę (Trylogia Henryka Sienkiewicza). W 1877 ożenił się z Heleną z Woyciechowskich Pruszakową, właścicielką wsi Orońsko k. Radomia, gdzie tworzył i prowadził szkołę przez większą część życia. Tutaj spędzał artysta sezony letnie, otoczony rodziną oraz licznie odwiedzającymi go przyjaciółmi. Obecnie znajduje się tutaj znane Centrum Rzeźby Polskiej.

Do naśladowców jego twórczości należał m.in. Władysław Szerner.